İLACIN FİNANSMANI
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de sağlık harcamaları artmaktadır ve devletler ilacın da dahil olduğu bu sağlık harcamalarını kontrol altına almaya çalışmaktadır. Özellikle kronik hastalıkların artması ile ilaç kullanım süreleri uzamakta, buna bağlı olarak geri ödeme sistemlerinin finansman yükü de artmaktadır. Diğer taraftan, sağlık harcamalarının GSYİH oranına bakıldığında Türkiye, diğer ülkelerden 2010 yılından itibaren ayrışarak azalış eğilimine girmiştir.
OECD ve Türkiye’de Sağlık Harcamaları
Sağlık Harcamalarının GSYİH’ye Oranı (%)10
Sağlık harcamalarında yaşanan düşüş kamu tarafından yapılan ilaç harcamaları için de geçerlidir. Sağlıkta dönüşüm reformlarının uygulanmaya başlamasından 2008 yılına kadar ilaç bütçesinin milli gelire oranı %1,3-%1,4 seviyelerinde tutulurken 2009 yılında yaşanan ekonomik krizle birlikte %1,7 seviyesine yükselmiştir. 2009 yılında ekonomik daralma nedeniyle kurumun ana gider kalemlerinden sağlık ödemeleri mercek altına alınmış, ilaç harcamalarının önemli bir bütçe enstrümanı olduğu değerlendirmesi yapılarak bu alan kısıtlamaya tabi tutulmuştur. Kullanılan enstrümanlarla SGK ilaç bütçesi 2015-2017 yılları arasında GSYİH’nın %0,8’i seviyesine kadar düşmüş, sonraki yıllarda yeniden artış göstererek, 2019 yılında GSYİH’nın %0,9’u seviyesine ulaşmıştır.
İlaç fiyatlarının kontrol edilmesinde üç enstrüman kullanılmaktadır:
- Sağlık Bakanlığının fiyatlandırmada kullandığı sabit kur
- Sosyal Güvenlik Kurumunun uyguladığı Kamu Kurum iskontosu
- Geri ödeme sürecinde yapılan özel anlaşmalar
KAYNAKLAR
